Wstęp
Termin “dydaktyka”, w dzisiejszym rozumieniu, po raz pierwszy użyli na początku XVII w., K. Helwig i J. Jung a do powszechnego użycia wprowadził go J.A. Komenský, publikując w 1657 roku rozprawę Didactica magna. Termin ten wywodzi się z greckiego słowa ??????????, oznaczającego człowieka, który umie uczyć, a obecnie oznacza ogólne prawidłowości procesu nauczania i uczenia się. Dydaktyka ogólna obejmuje swoim zainteresowaniem zarówno teorię jak i praktykę nauczania i uczenia się. Interesuje się celami kształcenia, doborem nauczanych treści, zasad i metod kształcenia. Zajmuje się również środkami dydaktycznymi, zwraca uwagę na formę organizacji i przebiegu procesu kształcenia. Dotyczy zarówno programów nauczania jak i podręczników i pomocy szkolnych, a nawet warunków działalności dydaktycznej. Dydaktyka obejmuje przy tym wszystkie szczeble kształcenia, to jest od kształcenia przedszkolnego po uniwersyteckie a nawet dalszą edukację (porównaj np. edukacja ustawiczna czy uniwersytety trzeciego wieku). Można zatem stwierdzić, iż obszar zainteresowań dydaktyków jest przeogromny. Krzysztof Wojciechowski, Krystyna Wojciechowska, Joanna Pyra, Kamila Wierzchowiska,
Przedmiotem badań dydaktyki, jako nauki, jest działalność obejmująca zarówno procesy nauczania i uczenia się w różnych warunkach pracy szkolnej jak i poza szkołą a także poszukiwania takich metod kształcenia, które najskuteczniej zapewnią uczącym się przyswojenie wiedzy, opanowanie umiejętności i sprawności, kształtowanie postaw, zainteresowań i zdolności twórczych, koniecznych do samokształcenia.
Dydaktyka ogólna należy do grupy nauk pedagogicznych, w swoich badaniach wykorzystuje także osiągnięcia psychologii, socjologii, teorii poznania, logiki, nauk kognitywnych, cybernetyki i statystyki.
Poszczególne dydaktyki szczegółowe opierając się o teorie naukowe i badania dydaktyki ogólnej wiążą się silnie ze swoimi ‘macierzystymi’ dyscyplinami. Dlatego też ważnym zadaniem dydaktyków jest śledzenie najnowszych badań naukowych w macierzystych dyscyplinach i interesowanie się jej rozwojem. Jest to konieczne by móc nowe teorie i wyniki badań włączać do programów nauczania tak aby rozdźwięk pomiędzy nauką a edukacją nie wzrastał wraz z każdym nowym odkryciem. Dlatego też słusznym wydaje holistyczne podejście do dydaktyki i łączenie w jedną całość zarówno publikacji dotyczących badań z danej dziedziny nauki, badań z dydaktyk szczegółowych jak i z zakresu psychologii czy pedagogiki - daje to bowiem czytelnikowi globalny przekrój najnowszych osiągnięć.
Ze względu na fakt bardzo silnego powiązania poszczególnych dydaktyk szczegółowych z naukami ‘macierzystymi’, odrębnymi dziedzinami nauki są: dydaktyka biologii, dydaktyka chemii, fizyki, geografii czy dydaktyka przyrody. Jednak mimo, iż poszczególne dydaktyki nauk przyrodniczych mają odrębny zakres tematyczny i odwołują się do różnych autorytetów czy różnych badań jednak ich korzenie są wspólne - wszystkie dotyczą nauk doświadczanych, opartych na szeroko rozumianej obserwacji przyrody. Dodatkowo w naukach przyrodniczych wiele treści zazębia się i przenika. Trudno na lekcjach biologii nie odwoływać się informacji z lekcji chemii (np. o węglowodanach, aminokwasach czy makro- i mikro-elementach). Budowa atomu i promieniotwórczość omawiane są zarówno na lekcjach fizyki jak i chemii, a np. o właściwościach wody mówi się zarówno na lekcjach biologii, chemii, fizyki, geografii czy ochrony środowiska. Kolejnymi tematami omawianymi z różnych punktów widzenia, na różnych przedmiotach szkolnych są np. kwaśne deszcze, dziura ozonowa, minerały i kopaliny oraz wiele innych. Dlatego też wydaje się słusznym, sięgnięcie do korzeni, i wspólne zebranie badań dotyczących wszystkich dydaktyk nauk przedmiotów przyrodniczych w jednym miejscu. Pozwoli to dodatkowo naukowcom na zobaczenie z jakimi problemami borykają się ich koledzy z pokrewnych nauk, jakie stosują rozwiązania, które być może dadzą się aplikować do innych przedmiotów. Być może taka wspólna publikacja pozwoli na globalne rozwiązania dotyczące nie tylko poszczególnych przedmiotów, biologii, chemii, geografii, fizyki czy przyrody, ale wszystkich przedmiotów przyrodniczych w całości.
Mam nadzieję, że zebranie w jednym miejscu najnowszych badań z zakresu nauk przyrodniczych, dydaktyk szczegółowych nauk przyrodniczych, psychologii i pedagogiki oraz badań pochodzących z różnych krajów pozwoli czytelnikowi na spojrzenie na z różnych perspektyw na ten sam problem i przyczyni się do pełniejszego zrozumienia tej dyscypliny naukowej.

Spis treści
Małgorzata Nodzyńska - Wstęp
Maria Helena Blasbalg; Agnaldo Arroio - The systems of representation in early science education
Krzysztof Bodnicki, Natalia Regulska - Chemia w bajkach i baśniach, jako metoda motywacyjna do nauki elementów chemii w ramach przedmiotu przyroda w klasach 4 -6 szkoły podstawowej
Justyna Chojnacka - Interdyscyplinarne ścieżki dydaktyczne: fizyka dla geografów
Melánia Feszterová - BOZP aplikovaná vo výchove a vzdelávaníOHS Applied in Education and Training
Mária Ganajová, Katarina Kimáková, Zuzana Ješková, Marián Kireš,Milena Kristofová - Implementácia IBSE metódy do prírodovedného vzdelávania na Slovensku
Marta Głogowska - Zawartość sodu i potasu w komórkach ludzkiego przełyku, żołądka, jelita cienkiego i jelita grubego u pacjentów krakowskich szpitali
Marta Głogowska - Porównanie zawartości rtęci w tkankach jelita cienkiego i jelita grubego człowieka
Zhaneta Stoykova, Vasil Hadzhiiliev, Maya Galabova, Lina Hadzhiilieva - Development of the ecological mindset in children and adolescents with the help of knowledge of the natural sciences
Jarmila Kmeťová, Ivana Juračková - Prírodovedná gramotnosť žiakov základných škôl
Katarína Kotuľáková – Revealing and reflecting on Students Prior Concepts about Phenomenon in Inquiry Based Teaching Practice
Abdeljalil Métioui, Louis Trudel - Critical Analysis Of Scientific Web Sites
Małgorzata Nodzyńska - Wpływ zajęć wyrównawczych z chemii na podstawowe wiadomości chemiczne studentów kierunku „Ochrona Środowiska” w świetle badań
Mária Orolínová - Some critical points of the minimal guidance approach in science education
Ingrid Paśko - Dlaczego warto stosować eksperymenty i doświadczenia przyrodnicze w edukacji dziecka na poziomie wczesnoszkolnym?
Małgorzata Połatyńska, Katarzyna Szczepko, Janusz Markowski - The humanitarian treatment of animals in the II-IV grades of education
Eliza Rybska, Bogdan Jackowiak, Agnieszka Cieszyńska, Renata Dudziak - W poszukiwaniu skutecznego modelu praktyk pedagogicznych
Eliza Rybska, Zofia Sajkowska - Wiedza potoczna versus wiedza naukowa na temat ślimaków - możliwości i zaniedbania
Jitka Kloučková, Renata Šulcová - Outdoor science educational activities
Tereza Kudrnová, Renata Šulcová - Probe into the results of science literacy research in accordance to the education model
Tracz Mariola, Świętek Agnieszka - Nauczyciele o nauczaniu przyrody w szkole podstawowej
Andrzej Wręczycki - Ekoturystyka a nautyka. Projekt dydaktyczny dla specjalności turystyka na kierunkach studiów przyrodniczych
Andrzej Wręczycki - Zagadnienia nautyki i ekoturystyki realizowane metodą projektów w nauczaniu przyrody w szkole ponadgimnazjalnej