Wstęp
Aby wprowadzać innowacje trzeba mieć pomysł i odwagę. Żyjemy w świecie, w którym zmiany zachodzą coraz szybciej. W wielu przypadkach nie zdążymy jeszcze opanować efektów jednej a już następuje kolejna. Najszybciej zachodzą zmiany w dziedzinie określanej, jako “informatyka”. Ich konsekwencję odczuwamy wszyscy, komputeryzacja obejmuje urzędy, szkoły, nasze życie codzienne a nawet prywatne i coraz bardziej wdziera się do procesu kształcenia. Jednak w tym tempie i modzie na ciągłe zmiany jesteśmy coraz częściej świadkami nieprzemyślanych działań. Wprawdzie ich autorzy zapewniają nas, że są one głęboko przemyślane i uzasadnione, faktycznie pozostaje to tylko w formie haseł towarzyszących tych zmianom. W pogoni za zmianami często gubi się ich sens i cel, do którego należy dążyć.
Innowacje mogą obejmować szeroki zakres, te z reguły przeprowadzane są autorytatywnie przez administrację państwową a twórcami są odpowiednie osoby w rządzie. I tak w ostatnich latach między innymi modernizowano szkolnictwo zarówno wyższe jak i niższych szczebli. Innowacje mogą być też wprowadzane w mniejszym zakresie a ich autorami mogą być nauczyciele. Mogą one obejmować modernizację samego procesu przekazywania wiedzy, jak też pewnych elementów wychowania lub oceny stanu wiedzy uczniów i studentów.
Krótko można stwierdzić, że innowacja to coś nowego. Z tego wynika, że nie każda zmiana będzie innowacją. Bo czy za innowację można uznać coś co jest wzorowane na schemacie postępowania opracowanego i wdrożonego wiele lat wstecz, które potem przeszło w zapomnienie. Raczej można to uznać za plagiat pewnej idei. Dlatego wprowadzając innowacje w oparciu o czyjeś dawne przemyślenia należy jednak odwołać się do źródła. Ale z drugiej strony jak odwoływać się do źródła czyli w mniejszym lub większym stopniu powielać to co było, skoro ma to być własna innowacja. Często pomysły z przed wielu lat nie mogły być realizowane z różnych powodów, jednym z nich może być słabo rozwinięta technika w tamtych czasach.
Tak jak nie możemy powiedzieć, że posiadana przez nas wiedza jest skończona tak nie możemy powiedzieć, że proces edukacji jest tak doskonały, że nic już w nim zmienić nie można. Motorem napędzającym innowacje w szkolnictwie jest postęp w naukach podstawowych co z kolei wymusza zmiany w technologii, w sposobie myślenia a to z kolei odbija się na naszym życiu codziennym. Zmiany w wymienionych powyżej obszarach wymuszają zmiany w systemie przekazywania wiedzy, w funkcjonowaniu szkolnictwa. Zmiany te ostatnio coraz bardziej idą w kierunku ubezwłasnowolnienia nauczycieli. Nauczający coraz częściej i w coraz większym stopniu stają się urzędnikami wypełniającymi olbrzymią ilość różnych dokumentów. Urzędnicy uzurpują sobie prawo do ingerowania coraz bardziej w proces dydaktyczny. Przez co nauczyciele w coraz większym stopniu stają się wykonującymi polecenia a pole ich manewru w zakresie własnych pomysłów jest coraz bardziej ograniczane. Można powiedzieć, że został zatoczony krąg, w którym wracamy do herbartyzmu, ale co gorsza w złym wydaniu.
Niniejsza monografia powstał z myślą “ku pokrzepieniu serc” dla tych, którzy nie chcą administrować a uczyć i uczyć jak najlepiej przekazując młodym ludziom jak najwięcej wiedzy nie tylko merytorycznej ale, i tej życiowej. Tematem tej monografii są głównie innowacje w edukacji przedmiotów przyrodniczych. W poszczególnych rozdziałach poruszane są problemy innowacji w ujęciu historycznym, propozycje o szerszym znaczeniu oraz te, które odnoszą się do nauczycieli

Spis treści
Wstęp - Aby wprowadzać innowacje trzeba mieć pomysł i odwagę - Jan Rajmund Paśko
Jan Rajmund Paśko - Moda czy konieczność innowacji w nauczaniu chemii
Hana Čtrnáctová - Innovation of curriculum content in science subjects
Małgorzata Krzeczkowska, Anna Migdał-Mikuli, Kinga Patrzałek - Nowa podstawa programowa do chemii inspiracją do przygotowania warsztatów dla dzieci
Stefania Elbanowska-Ciemuchowska - Jak zainteresować uczniów zjawiskami świetlnymi na początku edukacji szkolnej – Poznajemy tajemnice światła
Piotr Jagodziński, Robert Wolski - Chemical experiment and mobile electronic devices
Błasiak Władysław, Godlewska Małgorzata, Rosiek Roman - Zadania w nauczaniu przyrody - od tradycji do nowoczesności
Wojciech Mikos, Karolina Czerwiec - Wiedza na temat zdrowia i higieny w programach nauczania przyrody w szkole podstawowej
Karolina Czerwiec Problemy bioetyczne związane z wychowaniem seksualnym dzieci i młodzieży
Karolina Czerwiec, Wojciech Mikos - Podejście do nauczania na temat AIDS na różnych poziomach kształcenia
Krystyna Wojciechowska, Krzysztof Wojciechowski, Monika Wesołowska - Stan wiedzy na temat promieniotwórczości uczniów rozpoczynających naukę w szkole ponadgimnazjalnej
Krystyna Wojciechowska, Krzysztof Wojciechowski, Kamila Wierzchowska - Stan wiedzy studentów rozpoczynających studia na UP-H w Siedlcach z zakresu promieniotwórczości
Katarzyna Socha - Kompetencje poznawcze uczniów w świetle wybranych modeli uczenia się
Iwona Stawoska, Paweł Cieśla - Blended learning jako nowoczesna metoda pracy z uczniem zdolnym
Dariusz Siński, Jan Rajmund Paśko - Rewolucja czy tylko zwykła innowacja w procesie nauczania chemii
Joanna Niemiec - Innowacje w nauczaniu chemii w Zespole Szkół Chemicznych im. Marii Skłodowskiej – Curie w Krakowie